Yazı: Samet Şahin

Sektörle İlgili Genel Değerlendirme
Sektörümüz araştırma ve geliştirmeye yeteri kadar ödenek harcamadan dahi ihracat rekorları kırmaktadır. Bu işlerin şuan için tıkırında olduğunu elbet göstermektedir. Fakat unutulmamalıdır ki globalde hissedilen anlık rekabet zaman geçtikçe bir önceki anın softluğunu aratacaktır. Dünya globalleşmeye devam ettikçe yasaklar bölge değiştirecektir. Ve kimi bölgeleri terk ederken, kimi ülkelerin ise kaderini olumsuz etkileyecektir. Eğer araştırma ve geliştirmeye, farklılık ortaya koyma adına enerji harcamamaya devam edilirse, müşteriler daha prestijli ürünlere daha pratik bir şekilde ulaşmak için rotalarını ülkemizden kaydıracaklardır. Günümüzde klişeleşmiş davranışlardan sıyrılıp üretimlerinde ve pazarlamalarında farklılık yaratan üretici ve tüccar firmalar da bulunmaktadır. Bu değerler ihracat rakamlarını arttırmakla kalmayıp marka bilinirliklerine de büyük hizmet etmiştir. Ve bu firmalar global piyasada tutunuş süreçlerini sağlıklı bir şekilde tamamlamışlardır. Bu yazımızda da biraz bu firmalardan ve inovatif hareketlerden bahsedeceğiz.

Güncel Bazı İnovatif Uygulamalar

1. Yerli teknolojiler ile quartz plaka üretimleri.
2. Oryantal, köprüsüz tasarlanan cila makineleri ile üretim hızı ve cila kalitesindeki gelişmeler.
3. Mermer işleme makineleri ve Katrak gergi, maşa sistemlerinin tamamen ihracatı hedefi ile yeni marka oluşumları.
4. Water Jet ile üretilen ürünlerin daha az maliyetle daha hızlı bir şekilde konvansiyonel tezgahlarda üretilmesi.

1. Yerli Teknolojilerle Kuvars Plaka Üretimi
Engineered stone, quartz stone, artificial stone olarak nitelendirilen ve dilimize de kuvars taş olarak geçmiş ürünlerdir. Yapay ve kompozit olmaları homojenlik ve tek tiplilikte sağlar. Kuvars adını ham maddesinden almıştır. Kuvars ham maddesi ülkemizde yeterince bulunmaktadır. 35 yıldır dünyada üretilen bu ürün ülkemizde ilk defa 1997 yılında Türk markası ile üretilmiştir. Ürünün kendisi her ne kadar Türk işi olsa da teknolojisi İtalyan teknolojisidir. Pahalı bir teknoloji olmasından dolayı bu marka bir süre piyasayı domine etmiştir. Piyasaya Çin teknolojisinin girmesiyle ürün ve kalite çeşitliliği artmış, kalitede ve fiyatta rekabet doğmuştur. Yerli eller tarafından üretilemeyen kuvars üretim teknolojileri ve formülleri günümüzde yerli firmaların ilgisini çekerek araştırma geliştirme konusu olmuştur. Bunun nedeni dünya pazarında yapay ürünlere olan taleplerin artmasıdır. Günümüzde bu konu üzerine mesai harcayıp tasarımlar geliştirilmiştir. Ve nihayetinde 2021 itibariyle Türk teknolojisi ile üretim gerçekleşmiştir.

2. Gelişmiş Mermer Cila Makinelerinin Kullanımının Yaygınlaşması
Mermer plaka gibi cila kalitesinin üst düzey istendiği ürünlerin üretiminde cila prosesi en önemli uygulamalardandır. Üstün bir cila kalitesi elde edebilmek için şunlar gereklidir; doğru dizayn edilmiş cila makinesi, temiz soğutma suyu, kaliteli cila abrasivleri. Bu konularda standartların üzerinde bir kaliteyi sağlamış olmanız kaliteli ürünler ürettiğiniz sonucuna bizi götürür. Cila makinelerini klasik cila makineleri ve oryantal cila makineleri olarak sınıflandıralım. Ve bu sınıflandırmayı literatüre kazandırmış olalım…

Klasik Cila Makineleri ( Polishing Machine): Bir köprü sistemi üzerine tüm kafaların montaj edildiği makinelerdir. Üzerinde cila kafalarının bulunduğu köprü mermer üzerinde doğrusal hareket eder. Kafalardaki aşındırıcılar ise dairesel bir harekette bulunarak cilalama işlemini gerçekleştirir. Eski bir teknolojidir.

Oryantal Cila Makineleri ( Oriantal Polishing Machine): Bu sistemlerde tek bir köprü bulunmamaktadır. Kafalar tekli ya da dörderli gruplar halinde taş yüzeyinde doğrusal ya da dairesel hareket ederler. Bunun sonucunda mermer cilalama işlemi gerçekleşmektedir. Burada ki inovasyon bir köprü sisteminin olmamasıdır. Oryantal cila makineleriyle aşağıdaki avantaj ve kabiliyetler kazanılmış olunur;

•  %100 hızlarda 80 metre/dk hızla çalışan kafalar ile daha yüksek cila kalitesi,
• Hızlı kafa git-gel sayesinde band hızını arttırarak üretim miktarını katlayabilme,
• Üretim durdurmadan kafa bakımlarını yapabilme,
• Üretim durdurmadan aşındırıcı cila taşlarını değiştirebilme,
• Enerji tasarrufu,
• Kafaların çevikliği ve özel hareketleri sayesinde, plakanın ortasında ve kenarlarında dengeli, homojen cila kalitesi imkanı.

Sizlerden gelen sorular üzerine oryantal cila makinelerinde ki gözlemlerimi başka makalelerde kaleme almıştım. Oryantal sistemlerin mermer plakalar üzerinde daha fazla sorti yapmasının cila kalitesine olumlu etkisini ifade etmiştim. Oryantal cila makinelerinin maliyetleri klasik sistemlere göre yüksektir. Fakat elde edilecek yüksek metrajlar ve üstün cila kaliteleri bu maliyetleri avantaja dönüştürecektir.

Plaka Cila Makineleri Sürekli Geliştirilmelidir
Yerli teknoloji üreticilerinin yenilikçi ürünlerle katma değer oluşturması, mermer sektörünün hasılatına doğrudan katkı sağlaması anlamındadır. Gözlemlerimde oryantal makinelerle plaka üretim hızlarının %30-40 lar seviyesinde arttığını ve cila kalitelerinin ise şaşırtacak düzeyde katlandığı sonuçlarını çıkardım. Tabi bu pozitif anlatımım bu makinelerin gelişimlerini tamamladığı sonucunu bize göstermez. Yerli üretimimizdeki gelişim fikren ya da şeklen avrupayı örnek almanın ötesine geçmeli ve özgün ürün geliştirebilme aşamasına gelmelidir.

İnovatik Bir Öneri Olabilir?
Örneğin cila proseslerinde karşılaşılan sorunlardan olan bir önceki kafadan gelen abrasiv ve mermer kalıntılarının bir sonra ki kafanın cila kalitesini etkilemesi durumu göz ardı edilen ciddi bir sorundur. Buna önlem alan bir teknoloji üreticisine henüz şahit olmadım. Oysa ki finishing dediğimiz operasyonu yapan son kafalar arasına konabilecek abrasiv ve mermer kalıntılarını absorbe edecek sistemler sayesinde belki daha az kafa sayısı ile daha kısa bir sürede istenilen cila kalitesi elde edilebilir. Bu absorbe sistemler mermer cila makinesinin tüm kafalarına da uygulanabilir. Sistem tüm mermer ve abrasiv atıklarını sonradan bertaraf edilmek üzere bir hazneye absorbe edebilir. Böylelikle atık su içerisindeki mikron değerinde ki bu parçacıkların cila işlemi sırasında plaka yüzeyini çizmesi önlenmiş olunur. Ve bu atıkların önceden bertarafı arıtma sürelerinin azalmasına neden olabilir.

3. İhracat Hedefli Yeni Ticari Markaların Oluşumu
Çoğunun Avrupa ve Türkiye’de yer aldığı yaklaşık 30 firma dünya genelinde blok kesme makineleri hususunda üretim yapmaktalar. Taş endüstrisine Katrak, ST, Telli Kesim olarak adlandırdığımız hacimli makineler üretmekteler. Bunu takiben ülkelerdeki yan sanayi üreticileri iç satışları ile bu ana makine üretimlerini desteklemektedirler. Fakat son yıllarda yapı sektörünün hacminin gelişmesi ve taşa verilen önemin artmasıyla yan sanayiciler iç piyasaya üretimlerini yetiştirememe stresini yaşamaktalar. Bu iç piyasalardaki yoğunluk yan sanayi ürünlerinin ihracatına yeteri önemi gösterilememesi sonucunu doğurmuştur.

İhtiyacı gören bazı girişimciler networklerini kullanarak Katrak gergi sistemleri, katrak gergi maşaları, mermer kesici elmaslar ve segmentleri, arıtmada kullanılan kimyasal flokülantlar gibi ürünlerin ülkemizden ihracatına ya da ithalattan ihracatına hız vermişlerdir. Bu başarılı girişimlerden bir tanesi katrak gergi sistemleri ve gergi maşaları markası da olan Bergibo endüstriyel ürünlerdir. Firma kurulduğu yılın ilk çeyreğinde Avrupa’ya fiber glass file, su bazlı tutkal, mozaik kesim ve mozaik dizim kalıpları gibi mermer mozaik üretimini destekleyici ürünlerde ciddi ihracatlar gerçekleştirmiş ve katrak gergi sistemleri ve katrak gergi maşalarında da ciddi satış rakamlarına ulaşmıştır. İhraç ettiği yerli ürünlerden katrak gergi maşaları fotoğrafları yazının sonunda paylaşılmıştır.